Ditmaal een interview met Rik Ruigrok, eigenaar van Herso, over de oprichting van zijn bedrijf en zijn inspiratie voor wonen.
Hoe is het idee voor het merk ontstaan?
Ik nam met mijn vrouw Esther het bedrijf over van haar vader. We leverden toen voor meer dan de helft van de productie aan Goosens en Piet Klerkx.
Op een gegeven moment wilde ik het roer omgooien en ging op zoek naar nieuwe klanten. Toen op een dag twee jonge mensen uit de meubelbranche binnenliepen en vroegen of we een tafel wilden maken voor het hoofdkantoor van VNU in Hoofddorp, begon het balletje te rollen. De tafel kwam er: 24 meter lang, gemaakt uit tophout van bomen (wat zagerijen normaal weggooien als brandhout). Voor die tijd innovatief en iedereen schudde ook zijn hoofd: rustiek hout was namelijk nergens te verkrijgen en wie zou dat überhaupt mooi vinden?
Maar toen gebeurde er iets wat ik nooit had durven dromen: Jan te Linteloo nam een proeftafeltje mee naar de meubelbeurs in Keulen en niemand minder dan Claudia Schiffer kwam daar langs. Ze viel als een blok voor de tafel! Dit resulteerde in een eindeloze lijst met bestellingen van over de hele wereld. De houthandel kon dit soort hoeveelheden niet meer aan waardoor het idee ontstond om een Indonesische houtverwerker van zijn afval af te helpen en hier tafelbladen van te maken.
Piet Klerkx had door de koerswijziging van Herso interesse in designtafels gekregen en wilde wel een actie doen. Een klein containertje vol werd besteld en was in een mum van tijd door de Waalwijkers verkocht.
En dus werden er vijf grote 40-voeters besteld. Net toen de laatste container binnenkwam in de haven van Rotterdam, belde Klerkx op, er was een probleem: de eerste tafels vielen tot planken uiteen, de lijm hield niet.
Met alle tafels bleek dit probleem aanwezig te zijn, of we even nieuwe tafels konden regelen? En aldus geschiede. Maar wat doe je met zoveel hout, waar je eigenlijk niks meer mee kon?
Ik ging aan de slag. Al snel had ik door dat de lijm tussen de lamellen niet klopte. Daarom ging ik aan de gang met een mix van eigen afval en oude voorraad: ‘No Waste’ is de naam die voor dit materiaal ontstond. Toch werkte deze manier nog niet helemaal. Alle ambachtslui binnen het bedrijf werden bij elkaar geroepen: want hoe lijm je zacht tegen hard hout en dik tegen dun zonder dat je een gescheurde of kromme tafel krijgt? Het duurde precies anderhalf jaar om een tafelblad zonder problemen te maken.
In het begin werd er alleen nog maar No Waste gemaakt met bonte kleuren: het zogenaamde Brabantse Bonte No Waste. Maar na verloop van tijd kwam daar het Amsterdams Blond bij waar alle dominante kleuren werden geschrapt.
Waar haal je inspiratie vandaan?
Ik haal mijn inspiratie uit simpele dingen. Ik probeer altijd in verre hoeken en onder werkbanken van collega’s te kijken: daar liggen de stukken hout die een “normale” meubelmaker niet wil. Vaak met de prachtigste vergroeiingen, defecten en tekeningen. Ze zagen dat er uit en voordat het in de afvalbak beland, kan ik er nog heel fraaie dingen mee maken.
Daarnaast haal ik ook mijn inspiratie uit hele praktische vragen zoals “We gaan de benedenverdieping verbouwen, kan jij voor ons werkplekken fabriceren van die oude kozijnen?”.
Maar ook de natuur is een inspiratiebron. Tijdens een boswandeling struikelde ik over een omgevallen boom met de mooiste vergroeiingen ik ooit gezien had. Ik ben nu met de rentmeester in overleg wanneer die boom met een mobiele zaag tot planken verwerkt gaat worden.
Hoe ontstaat een ontwerp?
We bedenken een techniek voor een bepaald houtbewerkersprobleem en vervolgens zetten we dat proefje tegen de muur. Wanneer er ontwerpers langskomen, en je ziet dat ze door het proefje als door een wesp worden gestoken, dan weet je dat je goed zit. Binnen een week kunnen we dan de eerste tekeningen voor een nieuwe tafel verwachten.
Zo kregen we de vraag of we iets wilden maken voor de duurzame afdeling van ABN AMRO. Ik had al wat zitten pielen met oud kantoormeubilair, maar er was nog geen klant die daar wat moois in zag. Zij wel. We hebben een tafel met een hoog WOW-gehalte gemaakt met allerlei kleuren multiplex en spaanplaat door elkaar heen. En het belangrijkste: gemaakt van oude kantoortafels, afgeschreven leerlingensetjes en oud Ikea-spul.
Wat is voor jou belangrijk wanneer je gaat ontwerpen?
Als we met iets nieuws aan de slag gaan, is stabiliteit waanzinnig belangrijk. Een beetje wiebel zorgt er al voor dat een potentiële klant doorloopt. Het moet glad zijn, mooi ogen en de verhoudingen moeten overal kloppen. Tot in het kleinste detail.
Soms krijg je een ingeving door een vreemde vraag van een klant die je probeert vorm te geven, maar een idee kan ook per ongeluk ontstaan.
Zo stelde onze bedrijfsleider een machine verkeerd in en het resultaat was prachtig. Zoiets kan je van te voren niet bedenken.
Heb je voorbeelden (bepaalde merken/ontwerpers)?
Henk Vos, Prouve Eames en natuurlijk Rietveld.
Hoe zou je Herso omschrijven?
Als een lekker down to earth bedrijf met uiterst betrokken meubelmakers. Druk bezig om van ieder idee van ontwerpers en architecten een goed functionerende tafel te maken. Want er zijn nu eenmaal weinig meubelmakers die hun weg weten met tafels van 24 meter lang, volledig gemaakt van afvalhout.
Wat zijn de kernwaarden van Herso?
Hergebruik: 95% van wat we hier maken komt uit afvalstromen. Fatsoen: 100% van wat we gebruiken komt van om de hoek. Het hout wat we nieuw nodig hebben komt van het Brabantse land. Er is dus geen transport van overzee of van een ander continent nodig. Wat we maken is het antiek van de toekomst. Plezier en trots, dat zie je aan de afwerking. Tot aan het kleinste onderdeel wordt er veel tijd besteed om telkens weer die perfecte tafel te maken. En als dat betekent dat je daar een kwartiertje langer op moet schuren, dan nemen we die tijd.
Voor wie zijn de producten van Herso bedoeld?
Eigenlijk voor iedereen maar momenteel verkopen we vooral aan bedrijven die zich gaan focussen op milieuvriendelijkheid. Daarnaast is een groot deel van de kopers mensen die gewoon een goed gevoel hebben voor een mooi meubel, begaan zijn met de natuur en het milieu of helemaal gek zijn van hergebruik.
Ben je gevoelig voor trends?
We zijn een redelijk tijdloos bedrijf. We maken No Waste nu al 12 jaar en de modellen zijn allemaal strak. Zonder tierelantijnen. Hergebruik is nu nog iets exotisch, maar over enkele jaren is het hoogstwaarschijnlijk heel gewoon. Dat kan overigens ook niet anders meer: met zoveel mensen op een kluit aarde moet je wel heel goed gaan kijken wat je met je grondstoffen gaat doen. Afval bestaat niet meer want daarvoor wordt het te belangrijk.
Hoe vaak komen er nieuwe items op de markt?
Nieuw is een ongoing business zoals dat heet. We werken veel met architecten en ontwerpers en die hebben altijd wel nieuwe ideeën dus er komen altijd weer nieuwe toepassingen op ons pad.
Hoe kijk je aan tegen duurzaamheid?
Duurzaamheid zit ons in de genen. Ik werd in 1970 al uitgemaakt voor KOMOfiel , omdat ik van mijn ouders op woensdagen met het zogenaamde grofvuil de straten in Den Haag mocht afstruinen. En als ik dan wat vond, liet ik mijn kleinere broer achter bij de vondst en ging vervolgens op zoek naar een telefooncel om mijn vader op te bellen. Hij kwam dan met auto aan scheuren om de antieke kast of stoel op te halen.
Weggooien kwam in onze familie niet voor. Mijn vrouw heeft daar af en toe wel moeite mee maar ik zie dat het bij mijn zoon weer heel sterk aanwezig is.
Omschrijf je eigen interieurstijl.
Mijn eigen interieurcollectie is in de jaren gegroeid. Veel antiek, heel veel boeken in grote boekenkasten. Ruim 4000 strips en meer dan 2000 boeken over hout en dan nog eens 60 bananendozen met van allerlei leeswerk op zolder. Eigenlijk weinig nieuws als ik het nu zo bekijk. Maar ja, een bakker eet ook nooit gebak in zijn vrije tijd, bedenk ik me dan maar!
