Een overkapping kun je kant-en-klaar kopen, maar je kunt hem ook relatief eenvoudig zelf maken. De handige klusser bouwt natuurlijk zelf zijn overkapping, want dat is meestal een stuk voordeliger dan het laten doen. Wanneer je het goed doet, is de kwaliteit van je zelfgebouwde overkapping net zo goed (of zelfs beter!) dan die van een geplaatste overkapping. Het belangrijkste aspect van een goede overkapping is de keuze voor de juiste materialen. Kies je de verkeerde materialen, dan kan de overkapping zwak zijn, gaan rotten of al binnen enkele jaren toe zijn aan vervanging. Deze materialen heb je sowieso nodig voor je overkapping!
1. Betonpoeren
Je overkapping komt meestal te staan op een aantal houten palen. Om te voorkomen dat die palen aan de onderkant gaan schimmelen of rotten, door de voortdurende blootstelling aan vocht, kun je het beste kiezen voor stevige betonpoeren. Een betonpoer bestaat uit een betonnen blok met een ijzeren paalsteun erin gegoten. Het blok graaf je in in de grond, waarna je de palen erop kunt plaatsen. De betonpoeren zijn niet alleen heel goed om de levensduur van je palen te verlengen, maar ook om extra gewicht toe te voegen. Ze dienen dus ook als verankering, bijvoorbeeld wanneer het waait of stormt.
2. Voldoende sterke palen
De overkapping rust vrijwel altijd op een aantal palen. De kap kan het beste elke drie meter ondersteunt met palen. Dit kan eventueel ook wat minder, maar alleen als je dan brede balken gebruikt voor de kap. Een overkapping van 4×6 meter die vrijstaat, heeft dus minimaal 6 palen om de kap te steunen. De palen moeten minimaal 6 cm dik zijn, maar het liefst wordt gebruik gemaakt van palen van 8 cm dik of nog dikker. Kies voor hardhout of voor geïmpregneerd hout, zodat het langer meegaat.
3. Draagbalken
Op de palen komen draagbalken te liggen. Je gebruikt zo’n ligger ook tegen de muur als je overkapping aan één kant grenst aan je huis of schuur, in plaats van grondpalen. De liggers moeten voldoende dik en sterk zijn om niet door te buigen. Het heeft geen zin om in de winkel te voelen of het hout gaat doorbuigen, want dat doet het pas na verloop van tijd. Kies voor balken van minimaal 8 cm dik. Veel mensen gebruiken voor de grondpalen en draagbalken hetzelfde hout, wat prima is als het sterk genoeg is.
4. Afdekking
Op het frame van palen en draagbalken, komt de afdekking te liggen. Een grote overkapping, bijvoorbeeld een carport, wordt vaak voorzien van een dak met dakbeschot. Er worden dan houten platen (underlayment) gebruikt, waar overheen het dak wordt gelegd. Dit kan bestaan uit dakpanplaten, golfplaten of stevig dakleer. Zorg ervoor dat het dak altijd iets schuin afloopt zodat regenwater weg kan lopen en geen plassen vormt. Een kleinere overkapping wordt meestal alleen voorzien van bijvoorbeeld golfplaten zonder dakbeschot eronder.
5. Houten beschot
Wil je de overkapping aan één of meer kanten dichtmaken? Dan heb je hier houtbeschot voor nodig. Gebruik hiervoor duurzaam buitenhout, dat bestand is tegen het weer. Meestal wordt hiervoor geïmpregneerd grenenhout gebruikt, dat je ook vaak ziet in schuttingen. Maar ook Douglas hout is hier erg geschikt voor en is bijzonder mooi. Hardhout is ook een optie, maar dit is vaak behoorlijk duur. Kies in elk geval nooit voor de goedkoopste optie – onbehandeld grenenhout of zachthout. Zelfs als je dat met beits behandeld gaat het niet langer dan 5 jaar mee!
6. Dakgoot
Een overkapping bouw je natuurlijk om droog te blijven. Maar als je een grotere overkapping bouwt, kan het heel vervelend zijn als er voortdurend water langs de rand naar beneden komt kletteren als het regent. Daarom is het goed er een dakgoot aan te bevestigen, die het water opzij afvoert. Het beste laat je de uitloop van de dakgoot uitkomen bij een rioolputje, maar je kunt het water ook opzij de tuin in leiden.
Wanneer je kiest voor goede, degelijke materialen kun je een overkapping bouwen die gemakkelijk meer dan 15 jaar blijft staan. Gebruik je goed geïmpregneerd hout, of hout dat van nature bestand is tegen buitengebruik (zoals Douglas hout), dan heb je een heel goede basis. Het hout blijft nog veel langer mooi als je het goed in een vochtregulerende beits zet. Dat kan de levensduur van je overkapping nog verder uitbreiden, tot wel 30 jaar! Dit geldt overigens niet alleen voor het maken van een overkapping, maar ook voor vlonders en veranda’s in de tuin. De juiste materiaalkeus bepaalt voor een groot deel de kwaliteit van je bouwwerk en de levensduur ervan. Mits er voor de goede materialen en behandeling is gekozen, kan een overkapping gemakkelijk tientallen jaren prachtig in je tuin staan!
