Functionele verlichting
Op een aantal plaatsen in het huis is het niet zo heel erg belangrijk dat er zacht sfeerlicht is, maar heb je gewoon goed licht nodig om alles te kunnen zien. Boven het werkblad in de keuken is het handig lampen met een behoorlijke sterkte te plaatsen (vaak spotjes) zodat je goed kunt zien wat je aan snijden en verwerken bent. Ook een leeslamp in de zithoek en op de werkkamer is nodig omdat je met enkel sfeerlicht je ogen zou verpesten tijdens lezen of werken met te weinig licht. In de badkamer is fel licht van een heldere, sterke lamp ook noodzakelijk. Iedereen tuurt toch al lang genoeg in de spiegel met goed licht, wanneer je daar zacht sfeerlicht zou plaatsen zou dit nog eens veel langer gaan duren!
De nieuwe trend op het gebied van functioneel licht zijn trouwens led-lampjes. De oude gloeilampen kunnen milieutechnisch gezien natuurlijk niet meer, en daarvoor in de plaats is het veel goedkoper en duurzamer om led-lampjes te plaatsen. Veel mensen hebben het idee dat led-lampjes een heel onprettig en hard licht geven, maar er is tegenwoordig zo’n grote keuze in led-lampjes dat er wat naar ieders wens is, ook in verschillende kleuren. Functionele verlichting heeft trouwens over het algemeen een sterkte vanaf 60 of 75 Watt.
Decoratieve verlichting / Sfeerverlichting
Led-lampjes zijn overigens niet uitsluitend geschikt voor het produceren van functioneel licht, maar kunnen ook op allerlei verschillende manieren worden gebruikt voor decoratief licht. Denk aan het plaatsen van een strip met led-lampjes in je boekenkast, of het verwerken van led-lampjes in vloertegels of een houten parket.
Daarnaast wordt het sfeerlicht in je woning natuurlijk ook gevormd door diverse hang-, wand-, tafel- en staande lampen. Maar hoe koop je nu snel de juiste lamp, van de juiste grootte, in een passende stijl bij het interieur, met het gewenste lichteffect? Sommige lampen zien er in de showroom van een winkel prachtig uit, maar geven thuis in je eigen interieur toch een heel ander beeld. Het is goed om een en ander eerst eens uit te testen met lampen die je al in huis hebt, en daarna op pad te gaan als je een beter idee hebt van grootte en stijl. Je weet dan beter op welke plek je lampen wilt hebben, en hoeveel licht deze moeten geven.
Soms zijn het trouwens niet de lampen die voor het decoratieve effect zorgen, maar juist andere attributen. Een grappig trucje is het plaatsen van een sterke spot (bijvoorbeeld halogeen) achter bijvoorbeeld een plant of gebrandschilderd glas, en dan de schaduw terecht te laten komen op andere muur of plafond. Een spotje kun je trouwens ook heel goed gebruiken om bepaalde dingen uit te lichten zoals een mooie oude klok, een schilderij of een vitrinekast met verzameling. Sfeerverlichting heeft meestal een sterkte variërend van 25 tot 40 Watt, tenzij je echt een sterkere spot wilt hebben.
Buitenverlichting
Naast alle verlichting die je in huis hebt, is de verlichting van de tuin ook belangrijk natuurlijk. Zorg altijd voor functionele buitenverlichting bij deuren zodat je je eigen sleutels kunt vinden als je naar binnen moet, en je de persoon buiten kunt zien die bij de deur staat als hij of zij aanbelt en naar binnen wil. Bovendien: goede buitenverlichting in donkere hoekjes beperkt de kans op inbraak. Lampen hoeven zeker niet de hele nacht te branden dus je kunt bij bepaalde functionele verlichting ook kiezen voor lampen die zijn aangesloten op bewegingsmelders.
En dan nog het stukje sfeerverlichting buiten: keuze te over natuurlijk! Kaarsen zijn leuk om bij zitjes te zetten, laat de kleuren van de kaarsen passen bij het meubilair of stoelkussens voor een strak aanblik. Fakkels geven de tuin een mysterieuze en sprookjesachtige gloed waardoor ze goed passen in wat verlaten hoekjes in de tuin. En verder kun je natuurlijk ook kiezen voor vaste spotjes die bepaalde stukjes tuin of struiken verlichten, of juist spotjes die opvallende aspecten van je huis benadrukken.
Nieuwbouwhuis of verbouwing: voldoende lichtpunten
Verhuis je binnenkort naar een nieuwbouwhuis, of ga je een ouder huis helemaal opknappen? Let er dan goed op dat je zorgt voor voldoende (liever nog teveel dan te weinig) lichtpunten voor functionele verlichting, maar ook sfeerverlichting. Meestal wordt bij bouw of nieuwbouw voornamelijk gekeken naar goede functionele verlichting, maar zijn er niet genoeg plaatsen waar je sfeerverlichting kunt aansluiten. Soms zijn deze aansluitingen ook onlogisch of op de verkeerde plek geplaatst. Maak dus vooraf vooral een lichtplan waarin staat waar en hoe je de zithoek plaatst, en bedenk hoe je deze verlicht wil hebben. Zo ontstaan er geen donkere hoeken en kun je op elke gewenste plek een boek of krant gaan zitten lezen. Verschillende lichtbronnen die je hierbij kunt toepassen zijn trouwens hanglampen, wandlampen of staande lampen. Om functioneel en sfeerlicht te combineren is het trouwens ook handig te kiezen voor lampen die je kunt dimmen (multifunctioneel licht): enerzijds kunnen ze zacht en gezellig sfeerlicht geven dat volstaat bij bezoek en voor het kijken van televisie, anderzijds geven ze voldoende licht om bij te lezen.